Als onderdeel van het contract met de zorgverzekeraar, rapporteren zorggroepen periodiek over de kwaliteit van zorg in de vorm van indicatoren. Maar er blijken in de praktijk grote verschillen in de wijze van berekening te bestaan. Met hulp van de LVG en het Jan van Es Instituut hebben zes RDC’s en twee zorggroepen het platform Regionale Data Centra (pRDC) opgericht. Dit platform heeft Nictiz gevraagd mee te helpen een kwaliteitsnorm voor dataverwerking op te stellen. Wat houdt deze norm in, luidt de vraag aan Erik van Es, senior adviseur bij Nictiz.
‘De indicatoren van verschillende zorggroepen laten zich lastig vergelijken en er kunnen beperkt conclusies uit getrokken worden. Een platform van regionale datacentra en zorggroepen dat samen 50% van de markt vertegenwoordigt, heeft het initiatief genomen tot het ontwikkelen van kwaliteitscriteria waaraan dataverwerking moet voldoen. Deze criteria zijn begin 2012 door de Werkorganisatie Transparante Ketenzorg formeel vastgesteld. Het is een norm geworden die zich zonder grote overhead goed in de praktijk laat implementeren en borgt dat de indicatoren betrouwbaar en vergelijkbaar zijn en voldaan wordt aan de eisen die vanuit privacy-oogpunt aan de gegevensverwerking worden gesteld.’
Wat is de aanleiding voor deze kwaliteitsnorm?
‘Onlangs heeft de Werkorganisatie Transparante Ketenzorg een rapportage uitgebracht waarin voor diabeteszorg de gegevens van 49 zorggroepen in beeld zijn gebracht. Enerzijds is het een unieke prestatie dat gegevens van meer dan 250.000 mensen met diabetes zijn opgenomen in het rapport Transparantie Ketenzorg Diabetes Mellitus Rapportage Zorggroepen 2010. Anderzijds moeten we concluderen dat er verschillen bestaan in de wijze van berekenen en de te includeren patiënten. Ook bleef de kwaliteit van de onderliggende gegevens onduidelijk: bij hoeveel patiënten was bijvoorbeeld het rookgedrag bekend en actueel? Hierdoor is het lastig om conclusies te trekken over de feitelijk kwaliteit van zorgverlening. De branche kan op basis van deze gegevens geen benchmark bepalen waaraan zorggroepen en individuele zorgaanbieders zich kunnen spiegelen.’
Welke rol krijgt de zorgverlener in de kwaliteitsnorm?
‘Indicatoren worden grotendeels afgeleid van gegevens die zorgverleners registreren. Aangezien de gegevens voor de indicatoren (semi)geautomatiseerd door de huisartsenpraktijk worden aangeleverd, leidt een verschil in registratie tot een verkeerd beeld van de zorgverlening. Dat is vervelend voor de zorggroep, maar ook voor de zorgverlener die zelf geen objectief beeld van zijn prestatie krijgt. Een kwaliteitscriterium is dat registratie conform de NHG-richtlijn voor adequate dossiervorming bewaakt en gestimuleerd wordt.’
Is de privacy gewaarborgd bij de dataverwerking?
‘Om zorgvuldig om te springen met gegevens van patiënten en zorgaanbieders, wordt de identiteit van de patiënt en de zorgaanbieder versleuteld (gepseudonimiseerd), terwijl het transport van de gegevens via een beveiligde verbinding plaatsvindt. Gepseudonimiseerde gegevens moeten afgeschermd zijn tegen ongeautoriseerde toegang.’
Hoe wordt een uniforme wijze van berekenen verkregen?
‘Hoewel voor de landelijke indicatoren van ZiZo en het NHG wel definities bestaan voor de wijze waarop ze berekend moeten worden, zijn ze niet 100% eenduidig. Daarom heeft het RDC-platform voor het rapport over diabeteszorg in 2010 de operationalisatie van het NHG verder uitgewerkt: welke patiënten omvat de rapportage, hoe wordt omgegaan met zorgweigeraars en welke gegevens worden meegenomen. Deze operationalisatie is in de rapportage van 2010 al door 29 zorgroepen gebruikt waardoor die onderling te vergelijken zijn. Deze definitie is aan de kwaliteitscriteria toegevoegd als norm.’
Welke meerwaarde heeft de kwaliteitsnorm voor zorggroepen?
‘Voor zorggroepen kan het dienen als een keurmerk om aan te tonen dat de aangeleverde indicatoren betrouwbaar zijn. Hoewel onderdelen nu al verplicht zijn, zijn de kwaliteitscriteria dat zelf niet. Vanuit het oogpunt van professionaliteit zou de branche naleving van de kwaliteitscriteria zichzelf op moeten willen leggen. Om dat proces te ondersteunen wordt in opdracht van de Werkorganisatie Transparante Ketenzorg inmiddels hard gewerkt aan het opzetten van een visitatieproces. Geïnteresseerden kunnen zich melden bij de LVG of de Adviesgroep Ketenzorg.’
Bron: Redactie De Eerstelijns
