‘Specialisten moeten vaak nog overtuigd worden van het nut van de online trombosedienst. Patiënten zijn het allang. Zij krijgen meer regie over hun ziekte.’ Internist Sabine Pinedo, spreker op het eHealth congres op 9 februari: ‘Begeleiding op afstand stelt ons in staat met minder handelingen meer zorg te leveren.’

‘Twee weken geleden belde een cardioloog me op. Waarom zou hij de gegevens van zijn patiënt aan onze online trombosedienst verstrekken? Mijn belangrijkste argument was dat, uitgaande van de HARM-studies, één op de honderd trombosepatiënten in het ziekenhuis belandt, waarvan de helft voorkomen zou kunnen worden. De belangrijkste oorzaak hiervan is medicatieonveiligheid als gevolg van gebrek aan gegevens en ziekte inzicht. Juist hierop is de begeleide zelfzorg gericht doordat de patiënt met e-zorg en zelfmanagement goed geïnformeerd is en laagdrempelig kan overleggen. Je wilt toch dat je eigen patiënt optimale zorg krijgt?’ ‘Goed collega’ zei hij, ‘u krijgt uw gegevens’. Zo raken specialisten langzaam maar zeker overtuigd. De patiënt is dat allang.

Vanaf haar vakantieadres staat Sabine Pinedo, internist en oprichter van de Stichting Begeleidezelfzorg Trombosedienst, me enthousiast te woord. Het liefst had ze geskypt, maar het wordt toch bellen met een vaste lijn. Normaal doet ze alles met de iPhone: ‘Het is zo verslavend, ik kijk regelmatig even of er geen patiënt met uitslaande waarden tussen zit’. Sinds 2007 kunnen trombosepatiënten thuis hun bloedstollingswaarden meten met een vingerprik en deze via een beveiligde website doorgeven aan Pinedo’s online trombosedienst.

Interventie
‘Ik zag op de poli vaak trombosepatiënten die vrijwel niets wisten van hun eigen aandoening terwijl ze al jaren bij de trombosedienst liepen’, vertelt Pinedo. ‘Laat staan dat ze wisten dat antistollingsmiddelen kunnen interveniëren met andere medicijnen. Terwijl met de juiste informatie patiënten kunnen meewerken aan het voorkomen van onnodige complicaties.’ Ze brengen de zorg naar de patiënt toe, vindt de internist, met als gevolg meer therapietrouw en uiteindelijk minder complicaties. ‘En wat dacht je van de rust die het patiënten brengt als ze op vakantie gaan? Niet meer elke drie weken naar een prikruimte moeten!’

Fax en poststukken
Na toestemming van de patiënt kan de behandelaar de actuele bloedstollingwaarden online inzien. ‘Als assistent interne had ik te kampen met slechte bereikbaarheid van de gegevens van de trombosedienst, voor zowel zorgverlener als patiënt. Het is eigenlijk onvoorstelbaar dat we in deze tijd nog het risico laten voortbestaan van het zoekraken van poststukken of het misgaan van een fax. Terwijl online zowel arts als patiënt efficiënt, veilig en makkelijk bij de gegevens kunnen.’

Ook bij de trombosediensten kunnen patiënten een apparaat in bruikleen krijgen. ‘Alleen moeten zij thuis niet alleen hun bloedwaarden meten, maar ook hun dosering bepalen. Dat is een behoorlijke verantwoordelijkheid die afschrikt. Bij ons geeft de patiënt zijn bloedstollingwaarden online door, waarna de internist een doseringsplan via het beveiligde elektronische dossier van de patiënt toestuurt. Tussendoor kan men bellen, chatten of skypen.’

Dus waarom heeft de stichting enige honderden en niet vele duizenden deelnemers? Pinedo: ‘We hebben het rustig opgebouwd. Een goede structuur opgezet, terugkoppeling van de gebruikers gekregen, een interactieve website voor gebruik op grote schaal gebouwd, financiering bij de zorgverzekeraars geregeld. Sinds de zomer zijn we klaar voor een grote toestroom en zien we het aantal patiënten exponentieel groeien. Tegelijk zijn we bezig met evaluatie: brengt het de patiënt echt de betere zorg die wij verwachten? De VU en het AMC zijn actief betrokken. Het is prettig dat academische centra vinden dat dit initiatief hout snijdt.’

Zorg ontlasten
Collega-artsen zouden eHealth-toepassingen moeten integreren in het zorgproces vanwege het zorgontlastende effect. Pinedo: ‘Door begeleiding op afstand kunnen we met minder handelingen meer zorg leveren. De geïnformeerde patiënt is van onschatbare waarde. En het is gewoon mooi om gemak voor de patiënt te realiseren. Thuiszorg organisatie Buurtzorg helpt kwetsbare patiënten bij dit systeem. Ook zij zien de winst van dit soort innovaties in de zorg. Apothekers zijn ook al aangesloten en zo werkt het effect door de hele zorgketen heen. Zorg op afstand klinkt ver weg, maar het brengt de dokter vaak juist dichter bij de patiënt. En dat moet ertoe leiden dat elke arts wil meedoen.’

Auteur: Eveline van Dieten
KNMG