Lies van Gennip is per 1 november 2012 de nieuwe directeur van Nictiz. Zij gaat de positie van Nictiz als expertisecentrum voor standaardisatie van ict in de zorg verder uitbouwen. ‘Juist nu zijn de kansen om met onze kennis bij te dragen aan de verbetering van de zorg met ict ongekend.’
‘Het is een mooi moment om in te stappen want zorginnovatie en e-health staan meer dan ooit hoog op de agenda in de gezondheidszorg. Standaardisatie van informatie-uitwisseling voor patiëntveiligheid speelt hierbij een cruciale rol.’ Van Gennip heeft ruim 14 jaar bestuurservaring en is niet nieuw in de zorgwereld. Zij was directeur van ondermeer Stivoro, de Nederlandse Accreditatie Organisatie (tegenwoordig NVAO) en het Nederlands Instituut voor Accreditatie van Ziekenhuizen (NIAZ). Ook werkte zij bij de voormalige divisie Preventie en Gezondheid van TNO.
Van oorsprong is zij doctor in de biologie. Nictiz voelt voor haar als thuiskomen in de wereld van medische informatica: ‘Mijn eerste baan was bij Hiscom, een leverancier van computerprogrammatuur voor de gezondheidszorg. Bij dit bedrijf deed ik onderzoek naar de impact van nieuwe ict-toepassingen in ziekenhuizen. Inmiddels is informatietechnologie niet meer weg te denken uit de ziekenhuizen en informatie-uitwisseling en communicatie zijn cruciaal voor een goede kwaliteit van de gezondheidszorg. Met ict-standaarden kunnen we daar echt het verschil maken.’
De aankomende periode gaat ze de positie van Nictiz als expertisecentrum voor ict-standaardisatie verder uitbouwen. ‘Met onze kennis willen bij de ontwikkeling van nieuwe zorgstandaarden tot een gezamenlijke focus op de informatiebehoeften van zorgverleners komen. Ook stimuleren we bijvoorbeeld dat ziekenhuizen en verpleeghuizen een eenduidige medische terminologie hanteren. Dat is belangrijk, want wat als gegevens over bijvoorbeeld medicatieveiligheid onvolledig of onduidelijk zijn? Als we niet dezelfde taal spreken, werken we langs elkaar heen en dat brengt risico’s met zich mee. De standaarden moeten voor eenheid van gegevensuitwisseling tussen verschillende zorgprofessionals en voor hergebruik van eerder bedachte oplossingen zorgen. Dat is op zich niet nieuw, maar een dergelijk proces is complex en gaat niet van de een op de andere dag.’
Aansluiting bij internationale standaardisatie
Ook gaat er de aankomende jaren veel aandacht uit naar internationale samenwerking. ‘Net als Nederland zijn er in het buitenland allerlei ontwikkelingen gaande op het gebied van e-health. We zijn actief in meerdere internationale netwerken om kennis te delen en van elkaar te leren. Ook op internationaal vlak werken artsen, verpleegkundigen en andere zorgprofessionals veel samen en zijn dus eenduidige standaarden belangrijk om de zorgkwaliteit te verbeteren. Nictiz vertegenwoordigt de Nederlandse overheid in de zogenaamde ‘International Health Terminology Standards Development Organisation’ (IHTSDO) en daardoor zijn we het nationale release centrum voor SNOMED. In SNOMED zijn internationaal termen en begrippen vastgelegd waardoor eenheid van taal wordt bevorderd.’
Daarnaast vinden we het als expertisecentrum belangrijk om in samenwerking met zorginstellingen gemeenschappelijke ontwikkelprojecten en bijeenkomsten voor kwaliteitstoetsing te organiseren, vervolgt Van Gennip. ‘Begin 2013 zal het Servicecentrum Zorgcommunicatie verzelfstandigen. Dit centrum beheert en ontwikkelt de ict-infrastructuur voor uitwisseling van medische informatie tussen zorgverleners. Daardoor zal onze neutrale positie als expertisecentrum bij ict-standaardisatie in de zorg duidelijker zijn.’
Regie over eigen gezondheid
‘De trend is nu dat meer verschillende zorgverleners betrokken zijn bij de zorg voor een patiënt en daarom wordt uitwisseling van gegevens steeds belangrijker. Bovendien gaan patiënten meer gebruik maken van innovatieve diensten zoals digitale dagboeken, mobiele apps, online spreekuren en zorg op afstand. Juist nu zijn de kansen om met onze kennis bij te dragen aan de verbetering van de zorg met ict ongekend. E-health biedt veel mogelijkheden en kan helpen om de zorg op een andere manier te organiseren. Dit vraagt van zorginstellingen om een nieuwe aanpak en om de nodige technologische investeringen.’
Interessante ontwikkeling is ook dat innovatieve toepassingen ervoor zorgen dat een patiënt steeds meer medebeslisser wordt van het eigen zorgproces: ‘De patiënt staat centraal en voert in steeds grotere mate de regie over de eigen gezondheid. Die nieuwe regiefunctie gaat ook meer onderdeel uitmaken van nieuwe ict-standaarden. Je ziet dat de verhoudingen en verantwoordelijkheden tussen zorgverlener en patiënt veranderen en dat bedrijfsprocessen aangepast moeten worden. Als we de huidige systemen vernieuwen en op elkaar willen aansluiten, dan kunnen we niet zonder de ontwikkeling van zorg- en informatiestandaarden die bruikbaar zijn in de dagelijkse praktijk. Als we hierover goede afspraken maken en ervoor zorgen dat we dezelfde taal spreken, dan draagt dat direct bij aan betere zorg voor de patiënt.’
Lies van Gennip verzorgt een keynote tijdens het minicongres Zorg&ICT van Digitalezorg.nl op 14 maart 2013.
Auteur: Judith Kuneken
© Digitalezorg.nl
