Maximaal presteren onder druk, daar weet Robert van der Horst alles van. De aanvoerder van het Nederlands hockeyteam verzorgde onlangs een boeiende presentatie tijdens een bijeenkomst die we hadden georganiseerd voor Chief Information Officers van zorginstellingen, en hij sprak behartenswaardige woorden. In de kern kwam zijn betoog erop neer dat druk niet altijd het beste in mensen naar boven haalt. Integendeel: kwaliteiten die onder normale omstandigheden in je voordeel spreken, verkeren plotseling in hun tegendeel als de situatie spannend wordt.

Op het hockeyveld betekent dat dat erkende strafcornerspecialisten ineens falen als de winnende treffer moet worden gemaakt. En bij de invoering van ICT-systemen in de zorg betekent dat professionals zich – laat ik me voorzichtig uitdrukken – niet van hun gemakkelijkste kant laten zien bij het naderen van de deadline. Wie normaal gesproken daadkrachtig is, wordt dan ineens autoritair. Wie bij zijn collega’s bekend staat als een rustige man, die belangrijke zaken altijd zorgvuldig van alle kanten bekijkt, wordt ineens een besluiteloze twijfelaar. En wie zichzelf beschouwt als tamelijk gestructureerd en op z’n tijd ook nog wel vindingrijk – in casu uw scribent – dreigt dan ineens een drammerige betweter te worden met wie samenwerken ineens niet meer zo heel eenvoudig is.

Keerzijde van de medaille
Hebben wij daar iets aan, bij de implementatie van een EPD of een ander cruciaal ICT-systeem? Nee, natuurlijk niet. Zo’n keerzijde van de medaille kunnen we missen als kiespijn. We willen juist het beste uit onszelf en onze collega’s halen. Maar hoe krijg je dat voor elkaar?

Zelfinzicht, daar begint het allemaal mee. Een interessante tool in dat kader, waar ik de afgelopen jaren een aantal malen gebruik van heb mogen maken, is Lumina. Lumina is een methode die deelnemers een persoonlijkheidsprofiel verschaft dat inzicht biedt in ‘normaal’ gedrag en overbelast gedrag, waardoor veel duidelijk wordt over ieders functioneren. En niet alleen dat – Lumina biedt ook een handvat, een taal zo u wilt, om elkaar aan te spreken op de wat minder handige eigenschappen bij die naderende deadline. Zodat mensen die over hetzelfde profiel beschikken niet langer bij elkaar kruipen en de anderen verwijtend aankijken. En zodat mensen die over verschillende profielen beschikken elkaar niet langer in de weg zitten of zelfs schofferen, maar elkaar begrijpen en over het moeilijke punt heen tillen.

CIO 3.0
De CIO van de toekomst, de CIO 3.0, kan eigenlijk niet zonder dergelijke vaardigheden. Want de invoering van een EPD, en een effectief gebruik ervan, is uiteraard een kwestie van techniek, van bits & bytes, maar het is meer dan dat. Het is vooral ook een kwestie van het beste halen uit de mensen die dat EPD implementeren en de mensen die er daarna mee werken. De kwaliteiten en de inzet van al die professionals optimaal benutten, en eventuele onderlinge spanningen en problemen minimaliseren – dat is de taak van de CIO 3.0. En alles wat hem daarbij kan helpen, is naar mijn overtuiging van harte welkom.

Jan Houben
Partner bij M&I/Partners