Het Leids Universitair Medisch Centrum en Medisch Centrum Haaglanden – Bronovo (MCH-Bronovo) brengen binnen het samenwerkingsverband Universitair Kankercentrum Leiden | Den Haag (UKC) data uit hun eigen medische informatiesystemen onder in een gezamenlijk oncologisch informatieplatform ten behoeve van het regionale multidisciplinaire overleg (MDO). Winnaars zijn de patiënten die de kwaliteit van ingewikkelde zorgdiensten verder zien verbeteren. Meddex implementeerde het op XDS gebaseerde platform voor uitwisseling van medische data, waarvan artsen blij worden.
”Wij zijn van mening dat we hiermee een bijdrage leveren om ingewikkelde zorg nog beter te kunnen organiseren”, zegt Stefan Kroese, Manager Bedrijfsvoering UKC, nu de artsen uit LUMC en MCH-Bronovo tijdens het MDO de volledige diagnostiek van de besproken patiënten, alsmede informatie over hun behandeling helder krijgen voorgeschoteld. ”De patiënt weet zich nu nog beter verzekerd van een multidisciplinair advies, geleverd door een gremium van specialisten. De bij het MDO gebruikte beelden moeten van heel goede kwaliteit zijn, zodat discussie mogelijk is over het optimale behandelplan voor een patiënt tussen dokters met kennis van specifieke tumoren. Ik verwacht dat de technologie zoals wij die gebruiken zich als een olievlek gaat verspreiden binnen de oncologie. Maar ook daarbuiten in andere medische specialismen, neemt de behoefte aan het delen van verschillende diagnostische informatie toe. Met het Meddex Platform kunnen we ook directer inspelen op de ontwikkelingen rond het persoonlijke gezondheidsdossier. Meddex heeft zich in dit project waargemaakt als een ’innovator’ in de goede zin van het woord: snel, flexibel en klantgericht.”
Het Zorgverlenersportaal van Meddex gebruikt IHE-XDS als onderliggende architectuur voor het veilig uitwisselen van patiëntgegevens uit de verschillende EPD’s van de aangesloten ziekenhuizen. Cross-Enterprise Document Sharing (XDS) omvat een standaard specificatie voor het delen van medische data waarbij het volledige dossier niet wordt gekopieerd, maar alleen de gewenste records vanuit de bron zijn op te vragen. IHE (Integrating the Healthcare Enterprise) is de non-profit organisatie die wereldwijd de XDS standaard actief onderhoudt en promoot evenals andere protocollen voor informatieoverdracht van medische data, zoals DICOM en HL7. De Europese Commissie heeft bepaald dat bij overheidsopdrachten IHE als referentie gebruikt moet worden. ”Na eerdere mislukte pogingen om met XDS aan de slag te gaan, zijn we verder om ons heen gaan kijken. Bij de oncologen van MCH-Bronovo zagen we dat het gelukt was met hulp van Meddex”, aldus Andrew Duffy, projectmanager bij LUMC. ”XDS is moeilijk om te implementeren. Wij zijn het bedrijf nader aan de tand gaan voelen en hebben hun oplossing zowel technisch als procesmatig beoordeeld. Meddex verkoopt een oplossing die artsen en hun patiënten blij maakt, gebaseerd op XDS.”
Opbouwen van gedeeld dossier
Artsen, betrokken bij de behandeling van een patiënt, krijgen via hun eigen EPD inzage in een gezamenlijk dossier dat is opgebouwd van data uit de andere aangesloten ziekenhuizen. De EPD’s worden dus niet gekoppeld. En hoewel LUMC straks net als MCH-Bronovo met Chipsoft HiX gaat werken, staat de EPD-techniek nog geen directe koppeling toe. Duffy verwacht dat de internationale standaard CCR (Continuity of Care Records) daarin straks verandering gaat brengen. Met het geïntegreerde Meddex-platform krijgt men de informatie in het eigen, vertrouwde scherm, zoals labuitslagen, pathologie-verslagen maar ook radiologiebeelden uit het PACS-systeem van het andere ziekenhuis (MCH-Bronovo werkt met Canon, LUMC met Sectra). Het alternatief, bijvoorbeeld het verstrekken van een ’token’ waarmee een arts toegang heeft tot een ander EPD, ligt volgens Duffy juridisch lastig. Een arts moet een behandelrelatie hebben met een patiënt en krijgt dus ook alleen maar in die context inzage in bepaald delen van diens dossier. We kunnen en willen niet elke arts toegang verlenen tot alle ziekenhuisinformatiesystemen in het land dus we moeten het omkeren. Informatie delen, met patiënt toestemming, waar het er toe doet en daar zetten we het Meddex platform voor in.
Naast de techniek spelen organisatorische, juridische en privacy-aspecten een belangrijke rol bij de invoering van voorzieningen om informatie uit medische dossiers tussen ziekenhuizen te delen. ”Ik vermoed dat de meeste patiënten voorstander zijn van een goed functionerend landelijk EPD, zodat ze overal met de juiste en real-time aangeleverde dossiergegevens geholpen kunnen worden”, aldus Anke ter Horst, Strategisch Projectmanager bij LUMC. ”Wel moet de privacy goed gewaarborgd zijn. Zo moet de patiënt toestemming geven om zijn gegevens onderling te delen. Deze techniek maakt het artsen mogelijk om bij een MDO, hun relevante, actuele en correcte dossierinformatie op overzichtelijke wijze te presenteren.”
Minder overdracht via cd-rom en fax
Ter Horst is zich ervan bewust dat digitale overdracht wel een cultuuromslag betekent wanneer artsen in een zorginstelling nog geheel vanuit hun eigen domein opereren. ”Bij een universitair ziekenhuis zit kennisoverdracht in de genen, zegt ze en vervolgt: ”toch zie ik dat ook elders artsen geen probleem hebben om collega’s ,waar noodzakelijk en juridisch gewenst, in hun dossiers te laten kijken en straks ook te laten schrijven, bijvoorbeeld door een operatieverslag toe te voegen. Nu komt beeldinformatie soms met vertraging door omdat eerst nog een cd-rom met beelden moet worden gebrand en vervolgens moet deze op de plek van bestemming ingelezen worden. De overige gegevens gaan dan per fax om vervolgens te worden overgetypt. Dit proces is soms foutgevoelig en zonde van de tijd van de arts. De drijfveer en de techniek zijn aanwezig voor een patiëntenzorg met minder tijdrovende overdrachtsmomenten en een nog betere kwaliteit doordat meer mensen meekijken en meedenken over een behandeling.”
Fred Franssen is journalist
